در این پست قصد داریم با بررسی مختصری بر شبکه های اجتماعی و جایگاه آن در میان کاربران اینترنت، به این پدیده نوظهور مفید از دیدگاه یک ابزار قدرتمند تبلیغاتی نگاه کنیم.
در ابتدا از دیدگاه های متفاوت تعریفی از این شبکه ها و جایگاه آن ارائه می دهیم :
در پایگاه علمی ویکی پدیا اینگونه می خوانیم :
شبکه های اجتماعی یا social network چیست؟
یک شبکه‌ی اجتماعی یک ساختار اجتماعی است که از گره هایی(که عموما فردی یا سازمانی هستند) تشکیل شده است که توسط یک یا چند نوع خاص از وابستگی به هم متصل اند ، برای مثال : قیمت ها ، الهامات ، ایده ها و تبادلات مالی ، دوست ها ، خویشاوندی ، تجارت ، لینک های وب ، سرایت بیماری ها ( اپیدمولوژی ) یا مسیرهای هواپیمایی. ساختارهای حاصل اغلب بسیار پیچیده هستند. تحلیل شبکه های اجتماعی روابط اجتماعی را با اصطلاحات گره و رشته می نگرد. گره ها بازیگران فردی درون شبکه ها هستند و رشته ها روابط میان این بازیگران هستند. انواع زیادی از رشته ها می تواند میان گره ها وجود داشته باشد . تحقیق در تعدادی از زمینه های آکادمیک نشان داده است که شبکه های اجتماعی در بسیاری از سطوح به کار گرفته می شوند از خانواده ها گرفته تا ملت ها و نقش مهمی در تعیین راه حل مسائل ، اداره کردن تشکیلات و میزان موفقیت افراد در رسیدن به اهدافشان ایفا می کند.
در ساده ترین شکل یک شبکه ی اجتماعی نگاشتی از تمام رشته های مربوط ، میان گره های مورد مطالعه است . شبکه ی اجتماعی هم چنین می تواند برای تشخیص موقعیت اجتماعی هر یک از بازیگران مورد استفاده قرار گیرد. این مفاهیم غالبا در یک نمودار شبکه ی اجتماعی نشان داده می شوند که درآن گره ها ، نقطه ها هستند و رشته ها ، خط ها هستند.
فضای مجازی مجال شکل‌گیری اجتماعات جدید از کاربران را فراهم می‌کند. از زمان تونیس (Tonnies) و تلاش او برای تعریف دو گونه تجمع انسانی یعنی “اجتماع” در مقابل “جامعه” (گزلشافت و گمنشافت) به بعد همه متفکران علوم اجتماعی و فرهنگی “رو در رو بودن”، “محدودیت تعداد”، و “ابتناء بر روابط عاطفی و نه روابط عقلانی را از خصائص بنیانی “اجتماع” عنوان کرده‌اند.
هر چند روابط کاربران فضای مجازی رابطه‌ای با واسطه است و نه رو در رو، بسیاری از مطالعه کنندگان اینترنت تمایل دارند از اصطلاح “اجتماع” برای اشاره به جمع کاربران استفاده کنند.
در این میان تلاش‌های متعددی در حال انجام است تا حوزه و دامنه معنایی کاربردهای جدید این اصطلاح را برای اشاره به تجمعات کاربران فضای مجازی، روشن سازد. ازجمله می‌توان به تلاش‌های خانم شلینی ونچرلی اشاره کرد.
نظرات ونچرلی در سایت USINFO ارائه شده است. او به شبکه‌ها و سازمان‌های رسمی که به سامان بخشیدن به روابط و مقررات ارتباطاتی در فضای مجازی اشتغال دارند می‌پردازد و در ادامه به موضوع اجتماعات کاربران و خصوصیت های آنها اشاره می‌کند.
شبکه های اجتماعی برپایه اینترنت از قبیل facebook.com و myspace.com در بین جوانان آمریکایی محبوبیت به سزایی کسب کرده‌اند. این شبکه‌های اجتماعی درعین حال که فضاهایی هستند که درآنها افراد دوستان جدیدی پیدا می‌کنند و یا دوستان قدیمی خود را در جریان تغییرات زندگی شان قرار می‌دهند، مکان‌هایی برای تبادل نظر هستند که در آنها جوانان عقاید و نظرات خود را با هم به اشتراک می‌گذارند.
این قابلیت که یک جوان بتواند با امثال خود در کشورهای دیگر جهان ارتباط برقرار کند باعث میشود تا این شبکه‌ها به مکانی تبدیل شوند که در آنها ایده‌های جدید معرفی می‌شوند و مورد بحث قرار می‌گیرند.شبکه‌های اجتماعی اینترنتی در دنیا
استفاده از خدمات شبکه‌های اجتماعی، روزبهروز محبوبیت بیشتری پیدا می‌کند. در گذشته سایتهای شبکه‌های اجتماعی، بعد از پرتال‌‌های بزرگی مثل یاهو یا ام‌اس‌ان موتورهای جستجو مثل گوگل، تبدیل به پراستفاده‌ترین خدمت اینترنتی بودند اما به تازگی این رویه برعکس شده و شبکه‌های اجتماعی به سرعت درحال پیشی گرفتن از سایت های یاهو و گوگل و … هست.
خیلی از نهادهای مختلف جهانی و اینترنتی با اهداف گوناگون که مهم‌ترین آنها تجاری و تبلیغاتی است، دست به‌راه‌اندازی شبکه‌های اجتماعی زده یا درصدد خرید سهام مهم‌ترین شبکه‌های اجتماعی دنیا هستند؛ مثل رقابت اخیر گوگل ومایکروسافت برسر سایت مای‌اسپیس و فیس‌بوک.
در رقابت مای‌اسپیس، پرکاربرترین سایت شبکه اجتماعی دنیا گوگل و در رقابت برسر فیس‌بوک، مایکروسافت برنده‌شد. ضمن اینکه یاهو هم بعد از راه‌اندازی نه‌چندان موفق «۳۶۰درجه»، به دنبال راه‌اندازی یک شبکه اجتماعی دیگر به‌اسم «مش» است .
ناسا هم برای جذب جوانان علاقمند به موضوعات هوافضا، یک شبکه اجتماعی را بر پایه استانداردهای نسل آینده وب و تنظیمات سایت خود راه اندازی کرد.
این شبکه اجتماعی جدید که مای ناسا نام دارد، بخش‌های بسیار پیشرفته‌ای دارد که کاربران می‌توانند از طریق آنها تصاویر و تفکرات خود را درباره موضوعات فضایی با سایر کاربران به‌اشتراک بگذارند. مای ناسا یک نمونه بسیار اصلی از شبکه‌های اجتماعی است و یک محیط مجازی را می‌سازد که در آن کاربران می‌توانند تمام موضوعات و مقولات مورد نظر و شخصی خود را جمع‌آوری کنند.
کاربران می توانند در این شبکه اجتماعی جدید برای خود وبلاگ درست کنند و از وبلاگ‌هایی نظیر وبلاگ یکی از مدیران ناسا که روایت بسیار شگفت‌انگیزی را از ماموریت‌های فضایی خود نقل کرده‌است، استفاده کنند.
شبکه‌های اجتماعی، به‌خصوص آن‌هایی که کاربردهای معمولی و غیرتجاری دارند، مکان‌هایی در دنیای مجازی هستند که مردم خود را به‌طور خلاصه معرفی می‌کنند و امکان برقراری ارتباط بین خود و همفکرانشان را در زمینه‌های مختلف مورد علاقه فراهم می‌کنند. البته در بعضی از این موارد مثل مای‌ناسا سمت و سوی اصلی این علایق (فضا) مشخص است.
به نظر می‌رسد شبکه‌های اجتماعی در اینترنت، در آینده بیش از این هم اهمیت پیدا می‌کند. این شبکه‌ها هم‌اکنون هم روزبهروز محبوب‌تر می‌شوند. با شبکه‌های اجتماعی، دیگر افراد برای پیداکردن همفکران خود در موارد گوناگون تنها نیستند؛ یک دوست آرژانتینی برای تحلیل بازی‌های بوکاجونیورز، یک دوست سوئدی برای صحبت در مورد فناوری اطلاعات، یک دوستفرانسوی برای صحبت در مورد فیلم‌های سینمای مستقل یا یک دوست مصری برای بحث در مورد مسائل خاورمیانه.
مسلما در دنیای حقیقى هیچ‌گاه افراد علاقه‌مند، موضوعات موردعلاقه خود را به این گستردگى نمى‌یافتند. این دلیل و شاید دلایل مشابه این، سرویس‌های شبکه‌های اجتماعی را به یکی از مهم‌ترین ارکان اینترنت در دو، سه سال اخیر تبدیل کرده‌است.
فهرست پرکاربرترین شبکه‌های اجتماعی در زیر و اینجا می توانید ببینید.
به ترتیب نام موضوع کاربر:
My Space عمومی- آمریکای شمالی ۲۵۳,۱۴۵,۴۰۴
Face Book عمومی-آمریکای شمالی ۱۷۵,۰۰۰,۰۰۰
Orkut عمومی ۶۷,۰۰۰,۰۰۰
HI5 عمومی ۸۰,۰۰۰,۰۰۰
Windows Live Space عمومی / وبلاگ مایکروسافت ۱۲۰,۰۰۰,۰۰۰
Classmates همکلاسی‌های قدیمی ۵۰,۰۰۰,۰۰۰
bebo عمومی / کشورهای مشترک‌المنافع انگلیس ۴۰,۰۰۰,۰۰۰
Xanga عمومی و وبلاگ ۲۷,۰۰۰,۰۰۰
Flixster فیلم‌های سینمایی ۳۶،۰۰۰،۰۰۰
Tagged عمومی ۷۰,۰۰۰,۰۰۰
Netlog عمومی ۴۲,۰۰۰,۰۰۰
Reunion دوستان قدیمی و خانواده ۵۱,۰۰۰,۰۰۰
Friendster عمومی ۲۶،۰۰۰،۰۰۰
Cyworld عمومی / کره‌ای‌ها ۲۱،۰۰۰،۰۰۰
Friends Reunited دوستان قدیمی ۱۹،۰۰۰،۰۰۰
LinkedIn تجارت ۱۶،۰۰۰،۰۰۰
Black Planet عمومی / سیاهان ۱۶،۰۰۰،۰۰۰
imeem موسیقی، عکس، ویدیو ۱۶،۰۰۰،۰۰۰
Plaxo تجارت ۱۵،۰۰۰،۰۰۰
Last.fm موسیقی و کلیپ ۲۱,۰۰۰,۰۰۰
Fotolog عکاسی ۱۳،۰۰۰،۰۰۰
LiveJournal وبلاگ ۱۳،۰۰۰،۰۰۰
badoo عمومی / اروپا ۱۲،۰۰۰،۰۰۰
در اینجا نشانی بعضی از سایت هایی که در زمینه ترکیب و ارتقاء ارتباطات اجتماعی موجود و همچنین تشکیل گروه های اجتماعی جدید هستند را مشاهده می کنید. این سایت ها از جمله شبکه هایی هستند که با سرعت در اینترنت در حال رشد بوده و نشان دهنده پدیده ای غیر معمول به نام اعتبار روز افزون اجتماعی هستند.
myspace یک گروه اینترنتی است که در آن شما می توانید با دیگر دوستان رفقای خود آشنا شده و در عین حال فضایی اختصاصی را در اختیارتان قرار می دهد تا در آن عکسها، ژورنال ها و سلایق خود را با شبکه ای در حال گسترش از رفقای مشترک خود به اشتراک بگذارید.
facebook فهرست راهنمای اجتماعی که به افراد اجازه می دهد تا اطلاعات خود را با یکدیگر به اشتراک بگذارند. این آدرس همچنین به افراد کمک می کند تا به آن بخش از اطلاعات که بیشترین ارتباط با فرد را داراست، دسترسی داشته باشند.
در سایت craigslist شما می‌توانید به مواردی از قبیل؛ بازارها، طبقه‌بندی انجمن‌های محلی، کاریابی، مسکن، لوازم و خدمات، آگهی، فعالیتهای اجتماعی، دوستیابی، مشاوره و اطلاعات اجتماعی و بسیاری از اطلاعات دیگر را بدست آورید.
wikipedia بزرگترین دایره المعارف مرجع در اینترنت است، ویکی پدیا دایره المعارف رایگان و بصورت اشتراکی توسط مردم سرتاسر جهان نوشته میشود.
dailykos فضای اینترنتی آزادی خواهانه جهت تفسیرهای سیاسی و به تحرک وا داشتن آراء و عقاید و townhall فضای اینترنتی محافظه کارانه جهت تفسیرهای سیاسی و به تحرک وا داشتن آراء و عقاید است.
سایت ourstory نیز این امکان را فراهم می سازد تا افراد بتوانند داستان ها و خاطرات خود را نگهداری و با هم به اشتراک بگذارند و همچنین روابط بین خود را از راه یادآوری، نوشتن و به اشتراک گذاشتن خاطرات مهم، توسعه دهند.شبکه‌های اجتماعی اینترنتی در ایران
حدود ۴ سال پیش بود که مفهوم شبکه‌های اجتماعی به‌طور گسترده با حضور اورکات در میان کاربران ایرانی رواج پیدا کرد و در مدت کوتاهی آن‌قدر سریع رشد کرد که پس از برزیل و آمریکا، ایران سومین کشور حاضر در اورکات شد.
اما درهمان زمان شایعاتی هم رواج پیدا کرد که نسبت به عضویت در این انجمن هشدار دادند. می‌گفتند که گوگل (گرداننده اورکات) از این طریق به اطلاعات شخصى، علایق و نظرات و ارتباطات خصوصى افراد دست پیدا مى‌کند و ممکن است این کار باعث ازبین‌رفتن امنیت شخصى افراد شود.
چندی پیش دادگاهی در برزیل، از گوگل تقاضای اجرای محدودیت‌هایی در سرویس اورکات کرد تا گروه‌های نژادپرستانه از اورکات حذف شوند. البته گوگل از اجرای این تقاضا سرباز زده است.
گوگل اعلام کرده چون سرورهای گوگل که مرتبط با اورکات هستند، در آمریکا قرار دارند، کلیه امور مربوط به آن مطابق قوانین آمریکا بوده و نمی‌توان قوانین برزیل یا سایر دولت‌ها را در آن دخیل کرد اما گروه‌های خاصی را که بر خلاف قوانین داخلی اورکات بوده‌اند، شناسایی و بسته است.
هرچند که یاهو ۳۶۰ هنوز مورد استفاده قرارمی‌گیرد، اما کاربران ایرانی به سراغ سایتهای شبکه‌های اجتماعی کمتر معروف و حتی شبکه‌های اجتماعی ایرانی می‌روند.
با نگاهی به تعداد کاربران ۲۴ شبکه اجتماعی پرطرفدار دنیا (جدول)، به آسانی میشود میزان تاثیرگذاری این شبکه‌ها را درک کرد. این شبکه‌ها مجموعاً بیش از یک میلیارد کاربر دارند و اگرچه تعامل زیادی بین کاربران آنها هست، اما به‌هرحال رقم فوق‌العاده‌ای است.
در حال حاضر بحث شبکه های اجتماعی مثل فرندفید، فیس بوک ،یاهو ۳۶۰ ،توئیتر در ایران بسیار بالا هست این را می توان از رشد سریع گروه های اینترنتی فارسی زبان در این شبکه ها رامشاهده کرد.
تحلیل شبکه های اجتماعی از دیدگاه من:
social network ها عموما مکان های خیلی جذابی هستند با جدید ترین تکنولوژی های روز دنیا برنامه نویسی شده اند. برای قسمت قسمت ان برنامه ریزی شده است بسیار بسیار هدفمند پیش می روند. شبکه های اجتماعی هم همانند بسیاری دیگر از سایت ها برای کسب درامد ساخته شده اند با ان هزینه های سرم سام اور اداره چنین سایت هایی مسلما سازندگان انها نیامده اند که ضرر کنند پس انها زمینه ای را فراهم خواهند کرد که بتوانند از کاربرانشان در جهت منافع خودشان استفاده کنند. اما امکاناتی را که چنین سایت های ارائه می دهند انقدر زیاد و جذاب هست که دیگر فراموش می شود که چنین سایت هایی از کاربرانشان استفاده می کنند در حقیقت ماهیت اکثر سایت ها همین هست تقریبا هیچ سایتی را نمی توان دید که در پی استفاده ای نباشد یک سری از سایت ها خوب هدفشان کسب پول بطور مستقیم و مشخص هست یک سری دیگر هم دنبال موارد دیگر هستند.نمی خواهم در اینجا شبکه های اجتماعی را زیر سوال ببرم شبکه های اجتماعی انقدر جذابیت دارند که این هایی که اشاره کردم در ان گم می شود.
چندی پیش مطلبی را در رابطه با فیس بوک می خواندم که چند صد نفر بر روی طراحی وب سایتش، چندین هزارنفر ساعت وقت انالیز و طراحی ان صرف شده است . برای رنگ بندی سایت از بهترین و نخبه های روانشناسی رنگ استفاده کرده اند. این ها رو می توان به شدت در فیس بوک دید. خوب تمام این موارد هزینه های بالایی دارد.
مسئله ای که در حال حاضر بشدت می توان در این سایت ها دید میزان حضور بیشتر کاربر در این سایت ها می باشد. یعنی در حال حاضر بیشتر رقابت بین سایت های شبکه های اجتماعی در مسئله حضور بیشتر کاربران در این سایت ها هست. خوب مسلما این حضور باید با ارائه امکاناتی جذاب تر برای کاربران محیا شود.
به طورکلی این قدر جذابیت در شبکه های اجتماعی وجود دارد که کاربری که حتی برای اولین بار به این سایت ها سر می زنند چندین ساعت را در این سایت ها خواهد ماند . در حال حاضر جذابیت ،جنگ بین شبکه های اجتماعی هست.
شبکه های اجتماعی به خودی خود بسیار مفید هستند اما همانطور که گفتم همیشه کسانی از این موقعیت ها سو استفاده می کنند این خود ما هستیم که باید از این شبکه ها در جهت انچه خودمان از ان انتظار داریم استفاده کنیم.
راستش را بخواهید من اصلا موافق شبکه های اجتماعی بدین صورت که در ایران از ان استفاده می شود نیستم.
متاسفانه در حال حاضر به اینترنت و جامعه استفاده کننده ان بسیار کم توجهی می شود. به وضوح می توان این را دید. کافی است از کسی که تازه به دنیای اینترنت امده است سوالی بپرسید. هرکسی را که می بینی به دنبال فیلتر شکن هست، اگر از او بپرسی که به چه سایت هایی سر می زنی جواب های خیلی جالبی می دهند. متاسفانه در سازمان های دولتی ما چنین مواردی بسیار می توان مشاهده کرد. فقط کافی هست کمی به این جامعه ای که اغلب جوان هستند اموزش داده شود و به انها استفاده صحبح را یاد داد.
متاسفانه چیزی که دیده می شود این هست به یکباره سایتی را که طرفدارانش زیاد می شود فیلتر می شود. به نظرم این رویه، رویه غلطی هست. همیشه ساده ترین راه انتخاب می شود فیاتر شدن راهی موقت هست امروز این سایت بسته می شود خوب مسلما فردا هم یک سایت دیگر باز می شود.
پیشنهادم این هست که به جای فیلتر کردن این نوع سایت ها مسئولین فرهنگی هم به این سایت ها بیایند اجازه ندهند که اشخاص سواستفاده گراستفاده کنند و بیایند از این فضا که فراهم شده ( این همه جوان مشتاق را که هیچ وقت نمی توان این گونه یکجا دید را به اهداف خوشان هدایت کنند) به نفع خود استفاده کنند.
عمر زیادی از شبکه های اجتماعی نمی گذرد. همین چند سال پیش بود که سایتی به نام ارکات بوجود اومد و ما یاد گرفتیم که میشه یک پروفایل برای خود درست کرد و سپس دوستانمون رو هم اونجا به لیست اضافه کنیم. طبیعتا مثل هر پدیده و سایت جدید دیگری هرکسی به نوعی از ارکات استفاده می کرد که عده اکثریت صرفا به خاطر ارضای حس فضولی، وقت تلف کردن، دیدن عکسهای خصوصی دیگران که توسط خود صاحبانش منتشر شده بود، گذاشتن پیغام و به قولی وقت هدر دادن در آن گردش می کردند.
بسیاری به خاطر این قضیه وقت تلف کردن و عدم درک استفاده اصولی از ارکات از این سایت زده شدند. البته در این میان نباید از امکانات محدود آن زمان ارکات هم چشم پوشی کرد که باعث هرج و مرجی در پروفایل یک شخص می شد. اینجا بود که سر و کله شبکه های اجتماعی دیگر پیدا شد.
مای اسپیس، غول شبکه های اجتماعی آمریکایی با دادن سرویس ها و خدمات بیشتر مانند ترغیب به استفاده از موزیک، رادیو اینترنتی، پادکست، آپلود عکس و غیرو باعث شد تا عده بیشتری به سمت شبکه های اجتماعی بیایند و در واقع یک کانال ارتباطی قوی با دیگران ایجاد کنند. در این بین سایتهای دیگری پیدا شدند که سعی کردند بر روی یک بازار و یا مخاطب خاص تمرکز کنند و سرویس های مورد نیاز آنها را فراهم بیاورند که مهمترینشان سایت linkedin است که یک شبکه اجتماعی برای ایجاد پروفایل تخصصی زندگی شغلی شماست.
نهایتا جنگ بین شبکه های اجتماعی با ورود فیس بوک سمت و سویی دیگر گرفت و اساسا به عنوان یک پلتفرم برای وصل کردن شخص دنیای حقیقی به یک آواتار دنیای دیجیتال و تحت پوشش دادن فعالیتهای او آغاز به کار کرد و همین طور که می بینیم داره با قدرت تمام پیش میره تا از سایر شبکه های اجتماعی پیشی بگیره.فیس بوک با آنکه یکی از قدرت های آن ایجاد پروفایلهای تر و تمیز و دادن امکانات مناسب برای چیدمان متعلقات کاربر که شامل گروه ها، عکس ها، ویدئوها و غیرو است اما آمار و ارقام نشون میدن که بازهم کاربران دچار یه دلسردی از این شبکه اجتماعی شدن. این در حالیست که حتما از دوستان خود شنیده اید و یا حتی خود شما گله کرده اید که نه من دیگر هرگز در یک شبکه اجتماعی جدید ثبت نام نمی کنم اصلا به چه درد می خورد و حتی بسیاری هستند که هیچ گونه اکانتی در یکی از شبکه های اجتماعی ندارند. به راستی چرا چنین است؟
جواب سوال شما بسیار آسونه اما متاسفانه بشر چون اصولا به شلختگی و عدم مدیریت زمانی زود عادت می کنه نوع استفاده از شبکه های اجتماعی نیز براش به جای استفاده مفید، عذاب مطلق میشه. از دیدگاه من در یک نگاه برای استفاده از هر سرویس وب دو و یا سرویس اینترنتی به صورت کلی باید از خودتان بپرسید چرا می خواهید از این سرویس استفاده کنید؟ چون همه دارند و شما هم باید داشته باشید؟ چون حضور دیجیتال مهم است و نباید از غافله عقب نماند؟ چون می توانید در یک شبکه اجتماعی با دیگران صحبت بکنید و عضو گروه های مورد علاقه تان شوید؟ و بسیاری سوالات دیگر همگی به شما کمک می کنند که بفهمید کجای کار اشکال دارد.
بگذارید مثالی از خودم بزنم. من دوستان بسیاری دارم که در جای جای این کره خاکی قرار دارند. ارتباط تلفنی به دلیل هزینه و یا تفاوت ساعت شبانه روزی مقدور نیست. من این دوستان را در جاهای مختلف آشنا شدم و می خواهم باهاشان در تماس باشم. چگونه؟ راه های قدیمی از چت و ایمیل میشود نام برد اما به دلایلی که از حوصله این بحث خارج است این دو کانال ارتباطی، مناسب برای این کار نیستند. من جایی را می خواستم که بدانم فلان دوستم در چه اوضاع احوالیست(این رو از به روز رسانی موقعیتش در فیس بوک می فهمم بدون آنکه حتی با او چت کرده باشم) من می خواهم بدونم که کجا کار می کنه و یا به چه موسیقی علاقه داره و از این قبیل.
شبکه اجتماعی به من کمک می کنه تا ارتباط خودم رو با دوستانم نگاه دارم و حتی اگر وقت صحبت کردن با اونها رو ندارم اما به یمن نگاه کردن به پروفایلشان متوجه بشوم که در چه وضعی هستند. اینجاست که من برای خودم این سرویس را هدفمند کرده ام. روزی یک بار به مدت چندین دقیقه سرکشی می کنم و چنانچه فکر کنم عکسی و یا مطلبی برای دوستانم جالب باشد آنجا آپلود می کنم و سپس به کارهای روزانه ام می رسم.
در این میان سلیقه و هدف شخص صاحب پروفایل در اینکه چه کسی را دوست بنامد متفاوت است. بسیاری از کاربران هر کسی رو که فقط نامی از او شنیده باشند به پروفایل خود اضافه می کنند. حتما آدمهایی رو دیدید که ۵۰۰ نفر یا ۱۰۰۰ نفر دوست دارند. مثلا فرض کنید خوانندگان یک وبلاگ رو که بخوان به عنوان دوست به پروفایل نویسنده آن اضافه بشند. اینجاست که کاربر تصمیم می گیره مرزی گذاشته بشه بین علاقه مندان و دوستان و چنانچه شبکه اجتماعی مورد نظر نتونه چنین خواسته ای رو برآورده کنه، باعث ایجاد دردسر برای کاربر خواهد شد. مثلا در فیس بوک می توان با ایجاد یک گروه علاقه مندان رو به سمت عضو شدن در آنجا سوق داد تا به عنوان دوست نادیده به دایره دوستان اضافه کرد. به هر حال این تصمیمی است که شما باید بگیرید و به نظر میرسه در بین کاربران ایرانی قضیه رودربایستی باعث میشه که بسیاری فقط به خاطر اینکه فکر می کنن غیر اخلاقی است، به در خواست شخصی نادیده جواب مثبت داده و او را به عنوان دوست به پروفایل خود اضافه می کنند. بحث من اینجا نوجوانان هم نیستند که طبیعتا دوست دارند با نشان دادن شماره دوستان پروفایل خود به دیگران پز بدهند که آری من ۳۰۰۰ دوست دارم. چرا که نوجوانان به دلیل آغاز هویت بخشی ذاتیشان، در گروه تعریف می شوند و نه به عنوان یک شخص منحصر از این رو آنها سعی می کنند تا آنجا که می شود خودشان را در گروه های مختلف عضو کنند. بحث من اینجا آدمهای بزرگسالی بودند که این قضیه برایشان به طور کل حل شده است.
عصر حاضر، عصر انفجار اطلاعاته و ما هر روزه زیر بمباران اطلاعاتی هستیم. طبیعتا هرچه بیشتر بیاموزیم که چطور از خدمات جدید به سود خود استفاده ببریم، وقت بیشتری را می توانیم برای استراحت در نظر بگیریم. هرچند باید اذعان کنم که بهینه کردن ساعات کاری و وقت کاری ممکنه باعث بشه که در این تله بیفتیم که وقت اضافی را به کارهای جدیدتر اختصاص بدهیم که کاری بس اشتباهه. مدیریت زمانی و قراردادن هرچیزی جای خود بسیار مهمه. مثلا اگر قراره روزی یک بار فیس بوک رو سر بزنید، حتما فقط یک بار سربزنید و یا اگر قراره روزی ۱۰ ساعت کار کنید، بعد از ساعت کاری دیگه هرگز به کار فکر نکنید تا ذهن شما استراحت کنه برای یک روز کاری دیگر.
وقتی صحبت از شبکه اجتماعی می شود باید به کامیونیتی یا همان جامعه کاربری هم اشاره کرد. در حقیقت یک شبکه اجتماعی سایت یا مجموعه سایتی است که به کاربرانی که دوست دارند علاقه مندی ها ، افکار، فعالیتهای خودشان را با دیگر به اشتراک بگذارند و دیگران هم با آنان به اشتراک بگذارند ( برای همین است که یک وبلاگ یک شبکه اجتماعی نیست زیرا نویسنده وبلاگ درمورد دانستن اطلاعات خوانندگان گرایشی ندارد ولی وبلاگستان را می توان یک شبکه اجتماعی خاص دانست). در کل شبکه های اجتماعی سایتهایی هستند که از یک سایت ساده مانند موتور جستجوگر با اضافه شدن یک امکاناتی مانند چت و ایمیل و … و چیزهای دیگر خاصیت اشتراک گذاری را به کاربران خود ارائه می دهند. جدیدا شبکه های اجتماعی تخصصی برای این امر راه اندازی شده است مثل فیس بوک که ما در اینجا بیشتر به آن می پردازیم.
اپلیکیشن ، ویجت ، سرویس
بالاخره هر شبکه اجتماعی یک سری خدماتی را ارائه می دهد! برای خنده که به یک شبکه اجتماعی نرفته اید J این خدمات هر چیزی می تواند متناسب به امکانات سایت باشد. حالا شبکه های بزرگ و معتبر چه کاری می کنند. می گویند که کاربر خودش از بین خدمات ممکن نیازهایش را انتخاب کند. ما از طریق اپلیکیشن ها یا هر اسم دیگری که می شود روی آنان گذاشت این خدمات را ارائه می دهیم. برای همین اگر در جایی به نصب اپلیکیشن اشاره شد منظور استفاده از خدمات سایت است.
جامعه کاربری
جامعه کاربری که بعضی ها ازش به کامیونیتی نام می برند یعنی یک حساب سر انگشتی! از کاربران یک سایت. هر چقدر به اشتراکات ما نزدیکتر باشد کامیونیتی مناسبتری است. اگر مثلا جامعه کاربران سایت کلوب را در نظر بگیریم با جامعه کاربری مای اسپیس جامعه کاربری کلوب با مثلا سیصدهزار نفر از جامعه ۳۰۰ میلیونی مای اسپیس بهتر است چرا که جامعه مای اسپیس اکثرا آمریکایی هستند و به علتهای زیادی ما نمی توانیم با آنها ارتباط برقرار کنیم. البته این یک حالت خیلی مهم هم دارد! جامعه اورکات از نظر فارسی زبانان بسیار بیشتر است از مای اسپیس ولی باز هم جامعه مای اسپیس بهتر است. دلیل آن هم این است که اورکات نمی تواند بیش از مای اسپیس ما را به دیگر افراد مشابه نزدیک کند. در ضمن جامعه کاربری بیشتر هم ویژگی مهمی است که اورکات به هیچ عنوانی حرفی در مقابل مای اسپیس ندارد. بنابر این این بار حجم جامعه کاربری موثرتر است.
دلایل برتری یک سرویس
یک سرویس شبکه اجتماعی می تواند از دو طریق بر حریفان برتری یابد. یکی اپلیکیشن ها یکی کامیونیتی. هر جامعه ای که خدمات بهتری ارائه دهد پیروز است. برای همین هم هست که سایتهایی مانند فیس بوک برنامه نویس برای ارائه خدمات در فیس بوک تربیت می کند. در ضمن اگر سایتی هزاران خدمات هم ارائه کند ولی شما در آن تنها کاربر باشید ارزشی ندارد.
در پایان آنچه مرا به زیاده نویسی در این خصوص وادار نمود را عرض می کنم که تصور دارم پتانسیل عجیبی در این شبکه ها نهفته است، به نوعی آینده اینترنت را در این شبکه ها میدانم و همانطور که در مقاله تاثیر شبکه های اجتماعی بر انتخابات گفتم، انتظار دارم آینده زندگی واقعی ما در این شبکه های اجتماعی مجازی رقم بخورد، پس باید با آشنایی کامل نسبت به این تحول شگرف در حوزه ارتباطات خود را مسلح به دانش حضور در دنیای شبکه های اجتماعی کنیم.
یوسفی – فروردین ۸۸